Urban mining

6 redenen waarom we moeten inzetten op urban mining

Urban mining, de trend waarbij grondstoffen uit de stad worden gewonnen, steekt de klassieke mijnbouw naar de kroon.

1. Het tijdperk van de goedkope en overvloedige grondstoffen is voorbij

Een eerste verklaring voor het feit dat de wereld steeds meer oor heeft naar urban mining, is de simpele vaststelling dat de grondstoffenreserves langzaam maar zeker uitgeput geraken. Het tijdperk van de goedkope en makkelijk te ontginnen grondstoffen uit de ertsen loopt op z’n laatste benen, hoor je onder meer bij de Ellen Macarthur Foundation, een stichting die de zogenaamde circulaire economie promoot. Wat ons nog rest aan grondstoffenreserves, wordt met andere woorden ook steeds lastiger om te ontginnen.

2. Grondstoffenrecuperatie uit elektro kan met de dag meer kostenefficiënt

Voor 2000 werd er niets gedaan met elektronisch afval: het werd gewoon gedumpt. Ondertussen is er veel meer aandacht voor het belang van recyclage. De industrie ziet enkel maar voordelen (op vlak van tewerkstelling, milieu, business modellen, etc.) en trekt dus mee aan de kar van urban mining.

De aandacht voor al die waardevolle materialen groeit dus. Logisch, want in elektro-afval is een tot 50 keer hogere concentratie aan waardevolle metalen en mineralen te vinden dan in de ertsen uit de mijnen, zo blijkt. Het volstaat bijvoorbeeld om circa 1 ton mobiele telefoons te ontmantelen om er 150-400 gram (afhankelijk van het type toestel) goud uit te puren. Ter vergelijking: uit 1 ton mijnertsen wordt gemiddeld slechts 0,2 gram goud gehaald. Zo goed als 100% van de gebruikte metalen in die gsm’s kan daarbij worden teruggewonnen.

Komt daarbij dat de kostenefficiëntie van de recyclageprocessen de voorbije jaren fors is verbeterd. Net zoals het voordeliger is om stroom op te wekken met zonne-energie dan met behulp van fossiele brandstoffen, is het inmiddels goedkoper om metalen te winnen uit urban mining dan uit klassieke mijnbouw: recyclage vereist vandaag al aanzienlijk minder energie per geproduceerde kilo metaal dan zogeheten primaire productie.

Mooi meegenomen voor de afnemers van die grondstoffen is uiteraard dat urban mining meteen ook de impact van schommelende grondstoffenprijzen verzacht.

3. Voor sommige zeldzame metalen is urban mining stilaan de enige bron

Bijkomend voordeel van urban mining is dat het zeer zeldzame aardmetalen zoals europium en terbium opnieuw beschikbaar maakt. Aardig wat van die kritische materialen worden overigens bijna uitsluitend in China gewonnen en slechts met mondjesmaat geëxporteerd. Vandaag wordt 28-38% van de vraag naar sommige van die zeldzame metalen, zoals bijvoorbeeld palladium, rodium en europium, gedekt door urban mining. Voor andere zeldzame grondstoffen ligt dit aandeel een pak lager. Daarom is het zo belangrijk dat we met z’n allen onze toestellen binnenbrengen zodat er meer grondstoffen gerecycleerd kunnen worden.

Behalve meer doordeweekse metalen zoals koper en tin, bevat een oude mobiele telefoon onder meer zilver, goud en palladium. Alles samen kan uit oude gsm’s maar liefst een veertigtal elementen worden gewonnen.

4. Urban mining is beter voor mens en milieu

Denk aan de strijd die in landen als Congo wordt geleverd om controle over de mijnen waar waardevolle materialen worden gewonnen. Urban mining kan de vraag naar die zogeheten conflictmineralen doen dalen.

Daarnaast helpt urban mining de afvalbergen uit de wereld waarop elektronisch afval van oudsher wordt gedumpt. Grote ‘e-waste dumpsites’ zoals die van Agbogbloshie bij Accra in Ghana, waar jongelui hun gezondheid op het spel zetten om metalen uit oude elektro te recupereren, kunnen daardoor gaandeweg worden drooggelegd. Maar wees gerust: toestellen die je naar een Recupel-punt brengt, zullen hier niet belanden. Ze komen in een gesloten circuit terecht en worden lokaal getransporteerd en gerecycleerd.

Op die manier pakt urban mining de verwerking van elektro-afval veel properder aan dan wat in het verleden courant was, met alle positieve gevolgen vandien voor mens en planeet. Urban mining kan de vraag naar conflictmineralen doen dalen.

5. Klassieke mijnbouw alleen kan de stijgende vraag naar elektro niet aan

Jaarlijks stijgt de wereldwijde consumptie van elektronische toestellen met maar liefst 2,5 miljoen ton. Analisten verwachten dat dit in de toekomst nog zal toenemen. De grondstoffen voor al die nieuwe toestellen krijgen we in geen geval gewonnen uit klassieke mijnbouw alleen. Ook om die reden wordt urban mining dus in toenemende mate een must.

6. Bedrijfsleven én beleggers springen op de urban mining kar

Nu het ook in economisch opzicht steeds interessanter wordt om grondstoffen te recupereren, stellen almaar meer fabrikanten hun businessmodellen bij. De zogeheten wegwerpeconomie ruimt op die manier baan voor wat de circulaire economie is gaan heten. Zo denken fabrikanten meer en meer na over circulaire business modellen zoals leasing en worden er door Europa nieuwe richtlijnen opgesteld om producten eenvoudiger herstelbaar en recycleerbaar te maken.

In het zog van toenemende kostenefficiëntie en dito bedrijfswinsten, tot slot, springen ook beleggers op de kar van de urban mining. Net als duurzame energie is urban mining ook op de beurs stilaan een serieus succesverhaal.